16 czerwiec, ostatnia aktualizacja poradnika 3 luty 2024

Włochy - Pitigliano

Pitigliano - tufowe miasteczko na krańcu Toskanii

Zwiedzamy Włochy

- najpiękniejsze miejsca i atrakcje turystyczne

Część #12 -

Pitigliano

Pitigliano leżące w prowincji Grosseto to malownicze i zarazem bardzo kameralne miasteczko zawieszone na wysokiej tufowej skale z zabytkowym układem ulic. To autentyczne toskańskie miasteczko w którym czas zatrzymał się na wieki. Na majestatycznej wulkanicznej skale wyrosły nieodrestaurowywane od pokoleń średniowieczne budynki. To między innymi dlatego Pitigliano umiejscowione w południowej Toskanii jest jednym z najbardziej oryginalnych atrakcji regionu.

Toskania - Pitigliano

Etruskowie byli tutaj pierwsi i jako pierwsi wytyczyli ulice Starówki i wznieśli budowle na skale. Ale nie tylko, bowiem z racji miękkości tufowej skały umiejętnie wykorzystywali drążone przez wodę w miękkim tufie liczne jaskinie i tunele. Większość przekształcali w grobowce, sklepy a nawet w magazyny. Całkiem ciekawa współpraca pomiędzy człowiekiem a otaczającą go naturą.

Pitigliano - miasteczko zawieszone na wysokiej tufowej skale

W wieku XV miejsce było siedliskiem znacznej grupy Żydów. W trakcie ich zasiedlenia wieś zwana była nawet Małą Jerozolimą. Za rządów Mussoliniego przed II Wojną Światową społeczność żydowska zmuszona była opuścić to miejsce. Pitigliano zamieszkiwali także Rzymianie którzy docenili jego trudno dostępne wówczas położenie na trudnej do zdobycia skale.

Pitigliano - czas zwiedzić kolejne piękne miejsce

Dziś na stałe Pitiglano otoczone z trzech stron wysokim na ponad 300 metrów wąwozem zamieszkuje około 4 tys. mieszkańców, głównie emerytów. Młodzi ludzie wyjechali do dużych włoskich miast w poszukiwaniu lepszej przyszłości, a my przybyliśmy w to miejsce by pobłądzić po jego zabytkowej części.

Jedziemy z kempingu Il Treccolo do Pitigliano

Ostatnią atrakcją regionu Toskania jaką udało nam się odwiedzić i zwiedzić było wyjątkowe na skalę europejską miasteczko. Na miejsce dotarliśmy w trakcie pobytu na kempingu Il Treccolo o którym to nie raz wcześniej wspominaliśmy. Camping Il Treccolo stanowił dla nas doskonałą i w dodatku tanią bazę noclegowo-wypadową po ładnych atrakcjach Toskanii.

Pitigliano - droga prowadząco do miasteczka

Italy - Pitigliano

Do celu jednodniowej wycieczki mieliśmy do pokonania około 90 kilometrów, ale żeby nie był to tzw. pusty przelot, odwiedziny Pitigliano połączyliśmy z gorącymi źródłami termalnymi - Terme San Filipoo i Terme Saturnia. O oby dwóch nietuzinkowo pięknych atrakcjach opowiadamy w poprzednim relacjach z naszej podróży samochodem po Włoszech. Na miejsce wprost z najpopularniejszych w całych Włoszech term Saturnia dotarliśmy po około 40 minutowej jeździe samochodem.

Pitigliano - panorama Starówki

Po dotarciu na miejsce, auto zaparkowaliśmy w bocznej uliczce na miejscu oznakowanym darmową białą linią, a to oznacza, że miejsce parkingowe zlokalizowane wzdłuż ulicy było całkowicie darmowe.

Gdzie nocowaliśmy?

Do Pitigliano z Krakowa dotarliśmy samochodem. Podczas całej wyprawy nocowaliśmy na wielu kempingach zlokalizowanych m.in. w Toskanii, np. na kempingu Il Treccolo, który zarezerwować możecie poprzez booking.com, naszym zdaniem najlepszym cenowo portalu rezerwacyjnym. Łapcie 50zł zwrotu za nocleg, dzięki któremu otrzymacie 50zł zwrotu tuż po zrealizowaniu rezerwacji. Po przejściu na stronę booking.com, w miejscu: "Miejsce, nazwa obiektu lub adres", wpiszcie: Il Treccolo Montalcino.

Camping Il Treccolo

Odległość od kempingu Il Treccolo do Pitigliano : 90 kilometrów
Cena noclegu na kempingu Il Treccolo : 30 €/doba (2 os. + dziecko 8l. + namiot + prąd + samochód)

Darmowy parking Pitigliano

Darmowe miejsce parkingowe udało się nam znaleźć w jednej z bocznych uliczek nieopodal najstarszej części tufowego miasteczka. Zlokalizowane było zaledwie 3 minuty spacerem od średniowiecznej Starówki. Jeśli podobnie jak my chcielibyście zaparkować w tym miejscu, zostawiamy poniżej pinezkę z lokalizacją.

Pitigliano - darmowy parking

Gdybyście nie znaleźli jednak wolnego miejsca w tym miejscu, są również miejsca parkingowe ciągnące się wzdłuż uliczek Pitigliano oznaczone linią niebieską, czyli płatne. Cena parkowania od 0,60 € za godzinę parkowania. Płatność odbywa się w Parkometrze. Warto mieć przy sobie drobne Euro gdyż nie zawsze można płacić kartą bankową. Lokalizacja darmowego parkingu zobacz lokalizację.

Pitigliano - najlepsze punkty widokowe

Starówka Pitigliano prezentuje się najlepiej z drogi Strada Regionale nr 74 Maremmana a dokładnie z małego parkingu na którym się obowiązkowo zatrzymaliśmy. Miejsce to oznakowane jest na mapie Google jako Belvedere Pitiglano Punto Fotografico. Nie da się go pominąć iż poprzedza go jedyny taki zakręt na trasie. Taki, czyli bardzo ostry. Droga zawraca aż o 180 stopni.

Pitigliano - parking przy punkcie widokowym

Pitigliano - Belvedere Pitiglano Punto Fotografico

Drugim miejscem skąd można podziwiać Stare Miasto zawieszono wysoko na klifie jest widokowy deptak ciągnący się wzdłuż ulicy Via San Michele zlokalizowany około 300 metrów od wejścia do najstarszej części miasteczka. To również miejsce gdzie możecie zaparkować samochód, co prawda za opłatą ale zdecydowanie warto.

Pitigliano - punkt widokowy

Pitigliano - Via San Michele

Pitigliano - siesta time ;-)

Pitigliano - Stare Miasto

Zwiedzanie centro storico Pitigliano rozpoczęliśmy od podejścia pod zabytkowy łuk i bramę zarazem - Porta di Via del Bastione, obok której znajdował się malutki klimatyczny placyk Piazza Francesco wprowadzający turystów przez zabytkową bramę Porta della Cittadella do najstarszej części tufowego miasteczka.

Pitigliano - maszerujemy do centrum

Pitigliano - Porta di Via del Bastione

Pitigliano - niestrudzeni turyści ;-)

Była siesta, ale mimo to Olivier wypatrzył jedyną czynną w tym czasie lodziarnię - Gelateria La Mandragola. Wiadomo co nastąpiło kilka sekund później. Z lodami w dłoni udaliśmy się pospacerować po Starówce ;-) Tuż przed zabytkową bramą znajdują się kamienne ławki gdzie możecie na chwilę usiąść i spojrzeć w głąb wąwozu.

Pitigliano - piazza Francesco

Pitigliano - gelateria La Mandragola

Pitigliano - bez lodów ani rusz ;-)

Z niewielkiego placyku Piazza Garibaldi skierowaliśmy się pieszo w lewo i po kilku krokach dotarliśmy do zabytkowego akweduktu - Acquedotto di Pitigliano. Ta ciekawa renesansowa konstrukcja biegnąca tuż nad przepaścią umożliwiła niegdyś dociągnięcie wody do miasteczka.

Pitigliano - Acquedotto di Pitigliano

Pitigliano - zabytkowy akwedukt

Pitigliano - place i pałace

Maszerując wzdłuż akweduktu po chwili dotarliśmy do głównego miejskiego, najbardziej eleganckiego placu - Piazza Orsini. Na ładnym placyku znajduje się zabytkowa fontanna, przyjemny punkt widokowy, a nawet dwa punkty oraz pałac Orsini pełniący niegdyś rolę obronnej twierdzy z XVI wieku. Dziś to perła architektury południowej Toskanii i jeden z głównych zabytków Pitigliano. Wnętrza pałacu mieszczą obecnie muzeum. W udostępnionym turystom 21 salach ozdobionych freskami eksponowane są dzieła sztuki o różnym wykonaniu i pochodzeniu.

Pitigliano - Piazza Orsini

Pitigliano - zabytkowa fontanna

Pitigliano - włoskie detale

Zabytkowy plac wprowadził nas bezpośrednio na jedną z średniowiecznych wąskich uliczek Pitigliano, via Zuccarelli. I to jest, czego potrzebowaliśmy tegoż dnia po udanym pobycie na gorących źródłach w Toskanii. To, czyli w końcu trochę cienia w ten jakże upalny włoski dzień :-) Główną osią Starówki są dwie ulice - via Zuccarelli którą powędrowaliśmy w dół oraz via Roma.

Pitigliano - via Zuccarelli

Pitigliano - uliczka na Starówce

Pitigliano - zaułki prowadzące do nikąd

Spacerując po centro storico odnieśliśmy wrażenie, że średniowieczna zabudowa Pitigliano wraz z obronnymi murami jest całkowicie nienaruszona. Jest taka, jaka była przed wiekami. Wśród gęstego labiryntu wąskich uliczek co krok odkrywaliśmy malutkie tarasy widokowe, wąskie przejścia, jeszcze mniejsze podwórka, ciemne bramy i urokliwe zaułki.

Pitigliano - uliczka prowadzi na punkt widokowy

Pitigliano - kamień i soczysta zieleń

Pitigliano - punto panoramica

To co nas ujęło najmocniej to brak turystów i wszechobecna cisza dookoła. Toczy się tutaj normalne, codzienne życie na prowincji. Z okien wydobywały się zapachy włoskiej kuchni, nad głowami kapało świeżo rozwieszone pranie, dwie starsze wiekiem kobiety dyskutowały siedząc na kamiennych zimnych schodach prowadzących do ich średniowiecznych domów.

Pitigliano - lubimy takie uliczki

Pitigliano - taras widokowy

Pitigliano - tajemnicze przejścia i bramy

Bogactwa tu nie widać, ale dbałość o szczegóły i proste rzeczy tworzące nietuzinkowy klimat, jak najbardziej! Jednym słowem Włochy na 100%. I niech jak najdłużej tak pozostanie!

Pitigliano - wszechobecna cisza

Pitigliano - zabytkowa uliczka

Pitigliano - uliczki Starówki są pięknie ukwiecone

Zabytkowe kamienice skrywały malutkie galerie, winiarnie, sklepiki i butiki oferujące produkty typu hand-made, głównie wyroby skórzane, produkty wykonane z drewna oraz ceramikę. A pomiędzy nimi pędziły jedyne w swoim rodzaju pastelowe pierdzikółka czyli kilkudziesięcioletnie Piaggio. Pełen szacun dla ich kierowców którzy na centymetry mieścili swoje rydwany pomiędzy murami ciasnej Starówki.

Pitigliano - kamienne schody prowadzące do domu

Pitigliano - kościół św. Rocha

I tak sobie szliśmy urokliwą, pełną kwiatów uliczką aż dotarliśmy do niewielkiego kościoła św. Rocha - chiesa di San Rocco z późnorenesansową fasadą. To najprawdopodobniej najstarszy kościół w Pitigliano, pochodzący z przełomu XII i XIII wieku. Wstąpiliśmy na moment do środka.

Pitigliano - kościół św. Rocha

Pitigliano - wnętrze kościoła

Pitigliano - maszerujemy na koniec klifu

Spod kościoła kamienna uliczka prowadziła w dół aż na koniec tufowego klifu. Zabytkowa brama która zamyka lub otwiera ścisłe centrum miasteczka prowadzi licznymi szerokimi schodami w głąb wąwozu.

My w tym miejscu postanowiliśmy nawrócić i po dotarciu pod kościół św. Rocha, na rozwidleniu dwóch uliczek Starówki odbiliśmy tym razem w lewo i dalej uliczką via Generale Orsini powędrowaliśmy w górę Starówki. Po chwili dotarliśmy wprost do głównego zabytku miasteczka czyli okazałej katedry zbudowanej z jasnego kamienia.

Pitigliano - zabytkowa brama

Pitigliano - dobra zabawa w trakcie zwiedzania to podstawa :-)

Pitigliano - katedra św. Piotra i Pawła

Kościół św. Piotra i Pawła z XIII wieku to bez wątpienia skarb tutejszej architektury. Położony jest na malutkim placyku Piazza Gregorio VII. Wysoka, wznosząca się ponad kamienice Starówki dzwonnica kościoła pełniła niegdyś rolę wieży obserwacyjnej. Postanowiliśmy zaglądnąć do środka.

Pitigliano - kościół św. Piotra i Pawła

Pitigliano - barokowe wnętrze katedry

Barokowe wnętrze katedry kryło bogatą kolekcję dzieł XVIII-wiecznych artystów zaproszonych przez ród Orsinich do Pitigliano. Znajduje się tu również chrzcielnica z rzeźbionego drewna z XVIII wieku przedstawiająca Chrzest Jezusa.

Pitigliano - popołudniowy spacer

Pitigliano - wysokie łuki

Po wyjściu z katedry postanowiliśmy ponownie zgubić się w plątaninie wąskich uliczek Pitigliano, odbijąjąc raz w prawo, a raz w lewo. Finalnie wylądowaliśmy na placu Orsini, z którego rozpoczęliśmy spacer po centro storico. Było pięknie, ale głód doskwierał co raz bardziej.

Pitigliano to bardzo czyste miasteczko

Pitigliano - viva Italia!

Pitigliano - gdzie pójść na pizzę?

Którą pizzerię wybrać w Pitigliano? Tak, też mieliśmy ten dylemat. Finalnie wybraliśmy pizzerię poza Starówką. Pizzeria nazywała się Piccadilly Pizza przy ulicy via Brodolini. To niewielki lokal z miłą obsługą serwujący pyszną pizzę w super cenie. Pizzeria oddalona jest od Starówki około 700 metrów. Duża 30cm pizza to koszt od 4 € w górę. Zdecydowanie polecamy!

Pitigliano - Piccadilly Pizza

Atrakcje Toskania - co warto zobaczyć w pobliżu?

Cascate del Mulino Saturnia - darmowe termalne cuda natury (24 kilometry)
Termy Bagni di San Filippo - naturalne gorące źródła Toskanii (52 kilometry)

Ceny

Woda mineralna 1,5l. : 0,5 €
Lody (gałka 80g) : 2 €
Kawa : 1,5 €
Kawa Frappe : 4,5 €
Pizza : 4 €
Obiad : 8 € - 14 €
Drink : 5,5 €

Bilety i opłaty

Parking Pitigliano : darmowy

Podsumowanie

Jeśli podobnie jak my odczujecie potrzebę zobaczenia niebanalnego miejsca w Toskanii, miejsca autentycznego i nieprzesyconego znaczną ilością turystów, wpadnijcie na kawę do Pitigliano. Jeśli macie godzinę więcej wolnego czasu, podjedźcie również do oddalonego niespełna 10 kilometrów kolejnego pięknego tufowego miasteczka - Sorano.

Zerknij na mapę gdzie to jest

Start podróży Odwiedzone miejsce