21 sierpień, ostatnia aktualizacja poradnika 3 luty 2024

Skansen Szymbark

Galicja w pigułce - zamki, skanseny i piękne krajobrazy

Zwiedzamy Polskę

- najpiękniejsze miejsca, plaże i atrakcje turystyczne

Część #36 -

Zamek Tropsztyn - Skansen Szymbark - Miasteczko Galicyjskie Nowy Sącz - Skansen Nowy Sącz

Półmetek wakacji, pogoda dopisuje. Postanowiliśmy wykorzystać wolny weekend i wybrać się w kierunku Beskidu Sądeckiego. Celem podróży był skansen i zamek w Szymbarku, Miasteczko Galicyjskie, skansen w Nowym Sączu oraz pięknie położony nad Dunajcem zamek Tropsztyn w Wytrzyszce z charakterystyczną wieżą usytuowaną tuż przy drodze łączącej Kraków z Nowym Sączem.

Zamek w Tropsztynie

W stronę sądeckich szczytów wyruszamy z rana, przyjemna droga i mały ruch w trasie powoduje, że do pierwszej atrakcji docieramy po niespełna godzinnej jeździe. Pierwszym odwiedzonym turystycznym obiektem był rycerski zamek w miejscowości Wytrzyszczka, który powstał na początku XIII wieku, a jego historia związana jest z położoną po przeciwległej stronie rzeki wsią Tropie.

Zamek Wytrzyszczka

Wieża obronna

Zamek Tropsztyn, czas na odwiedziny

Obecny zamek jest rekonstrukcją zamku obronnego wzniesionego na stromym półwyspie przez ród Gierałtów - Ośmiorogów dla ochrony Bramy Sądeckiej, przez którą wiódł lądowo - wodny szlak w kierunku Węgier. Pod koniec XIV wieku warownia przeszła w ręce rycerza Chebdy, który władał zamkiem do XVI wieku. Na początku XVII wieku spłonął i pozostał do czasu jego rekonstrukcji ruiną jakich wiele w Polsce.

Balkon Julii?

Dama z Łasiczką

Droga krajowa ciągnie się wzdłuż jeziora Czchowskiego

Samochód parkujemy vis a vis warowni na przydrożnym parkingu. Na zamkowym dziedziniec wchodzimy przez bramę wysokiej wieży. Zamkowe "patio" nie jest duże, ale ładnie odbudowane i ubrane w kwiatowe kompozycje. Po minięciu kamiennej Damy z Łasiczką, wkraczamy do wieży i poznajemy historię odbudowy zamku, schodzimy także do zamkowych podziemi.

Skarby Inków prosto z Peru

Po przejściu podziemnych korytarzy, schodami podążamy na taras widokowy zlokalizowany na zamkowej wieży. To najlepsze miejsce za murami warowni :-) Roztacza się stąd cudowna, sielankowa panorama zarówno na okoliczne pasmo górskie Beskidu Sądeckiego jak i na zakole rzeki Dunajec z jeziorem Czchowskim w tle.

Idziemy do baszty

Jezioro Czchowskie

Jezioro z wyspą w tle

Dominująca w słońce pogoda sprawia, że nie chcemy zbyt szybko opuszczać tego miejsca. Niestety, droga czeka. W zamkowym sklepiku przyglądamy się zgromadzonym Skarbom Inków. Po wyjściu z warowni okrążamy pieszo zamek i odnosimy tym samym wrażenie, jakbyśmy znaleźli się na minut kilka w zupełnie innym wymiarze. To wszystko za sprawą skał, na których stoi rycerska warownia. Czy aby na pewno jesteśmy w Małopolsce? A może jakimś cudem zostaliśmy teleportowani do rezerwatu Radkowskich Skał w górach Stołowych? To jednak Beskid Sądecki, jedziemy dalej!

Skansen wsi pogórzańskiej w Szymbarku

Wieś Pogórzańska

Do skansenu wsi pogórzańskiej w Szymbarku docieramy przejeżdżając przez malowniczy Grybów. Niewielki ośrodek budownictwa ludowego prezentujący budownictwo wiejskie najbliższego terenu na obszarze 2ha, usytuowany jest w centrum wsi Szymbark na trasie Nowy Sącz - Gorlice.

Zgromadzone na terenie skansenu obiekty w ilości około 15 sztuk stanowią charakterystyczne przykłady tradycyjnego budownictwa wiejskiego, występującego na terenie Pogórza Gorlickiego, m.in. chałupy, budynki gospodarcze oraz wiejskie warsztaty. Wszystkie niemal obiekty są oryginalne, rozebrane we wsi macierzystej i przeniesione na teren muzeum.

Zwiedzanie etnograficznego muzeum rozpoczynamy od pogórzańskiej malowniczej chałupy z Gródka z 1886 roku, pomalowanej w sposób tradycyjny. Przed chałupą stoją ule. Chałupa z Gródka stanowi przykład tradycyjnego zdobnictwa zrębów, a jej wnętrze wypełnione jest ludowymi strojami jako wystawa czasowa.

Chałupa z Gródka stanowi przykład tradycyjnego zdobnictwa zrębów

Wnętrze chałupy z Gródka, wystawa czasowa

W pobliżu stoi chałupa z Moszczenicy z około 1900 roku, której wnętrze prezentuje wystrój z lat 30tych XX wieku, w tym narzędzia warsztatowe.

Chałupa z Moszczenicy z około 1900 roku

Chałupa z Moszczenicy, wnętrze z lat 30tych XX wieku

Kolejnym odwiedzonym obiektem na terenie skansenu była obora i stodoła ze Stróżnej z XIX wieku. W pobliżu stoi kuźnia ze wsi Turzy, a kawałek dalej stodoła plebańska z Zagórzan z dachem czterospadowym krytym słomą o konstrukcji jętkowej.

Stodoła ze Stróżnej z XIX wieku

Jest też wiatrak z Krygu z początku XX wieku oraz wiatrak turbinowy z Ropy zbudowany w 1935 roku. Poniżej wiatraków znajduje się Olejarnia Pogórzańska z Gródka, a kilka kroków dalej chałupa z Siar z drugiej połowy XIX wieku zamieszkiwana do 1973 roku.

Słoneczniki

Wiatrak z Krygu z początku XX wieku

Chałupa z Siar stanowi przykład jednobudynkowej zagrody pogórzańskiej

Chałupa stanowiąca przykład jednobudynkowej zagrody pogórzańskiej była ostatnim odwiedzonym przez nas skansenowym obiektem.

Kasztel w Szymbarku

Vis a vis skansenu pręży muskuły renesansowy kasztel wybudowany około 1540 roku. Perła polskiej architektury epoki Odrodzenia, dawna siedziba rodu Gładyszów jest bardzo cennym zabytkiem i stanowi znakomity przykład polskiego kasztelu. O funkcji obronnej dworu świadczył system strzelnic umieszczonych na wysokości strychu, a także jego usytuowanie na skarpie rzeki Ropy.

Kasztel Szymbark wybudowany około 1540 roku

Kasztel Szymbark, ogrody

Perła polskiej architektury epoki Odrodzenia

Ściany zamku wzmocnione zostały przyporami z kamienia i cegły, a na obrzeżach budynku znajdowały się alkierze. W XIX wieku mieściła się w nim gorzelnia oraz magazyn zbożowy. Dziś stanowi atrakcję turystyczną na Szlaku Architektury Drewnianej i Szlaku Techniki Małopolski, a jego wnętrza prezentują głównie wystawy czasowe i kilka eksponatów.

Dworek mieszczański

Naprzeciw kasztelu stoi dworek mieszczański wzniesiony w 1918 - 1919 z charakterystycznym gontowym dachem czterospadowym i ścianami pobitymi gontem. Po chwili odpoczynku na terenie kasztelu wsiadamy do samochodu i wracamy z powrotem w kierunku Nowego Sącza.

Miasteczko Galicyjskie w Nowym Sączu

Miasteczko Galicyjskie, nowy sektor Sądeckiego Parku Etnograficznego

Miasteczko Galicyjskie będące filią Sądeckiego Parku Etnograficznego to niezwykła przestrzeń muzealna z przełomu XIX i XX wieku. Spacer po terenie miasteczka jest całkiem niezwykły. Przenosi nas o dziesiątki lat wstecz na uliczki, które oddają charakter małomiasteczkowej zabudowy. Oglądamy wiernie odwzorowane na podstawie starych planów obiekty muzealne m.in. z Starego Sącza, Czchowa, czy dalszej Lanckorony, Ciężkowic, Krościenka.

Miasteczko Galicyjskie, zabudowa

Lokalni artyści

Miasteczko Galicyjskie, spacerek

Gospoda Galicyjska, antykwariat, sklep i warsztat snycerza, apteka, gabinet dentystyczny czy strażacka remiza to tylko nieliczne obiekty, które można poznać na terenie muzeum. Obiekty wyposażono zgodnie z historycznymi przekazami. Jest też ratusz, a witryny wiejskich domków otaczających przyjemny ryneczek wypełnione są produktami lokalnych artystów. Większość z nich ma swojego opiekuna - przewodnika, który oprowadza po ekspozycji.

Miasteczko Galicyjskie w Nowym Sączu

Dwór szlachecki

Zwieńczeniem tutejszego muzeum jest dwór szlachecki będący repliką nieistniejącego już dworu z Łososiny Górnej.

Przepiękny skansen w Nowym Sączu

Sądecki Park Etnograficzny prezentuje architekturę drewnianą i tradycyjną kulturę ludową historycznej Sądecczyzny. Na około 20 hektarowym obszarze zgromadzono 68 zabytkowych obiektów, podzielonych na cztery grupy etnograficzne - Lachów Sądeckich, zachodnią część Pogórzan, Górali Sądeckich i Łemków Nadpopradzkich, a wiedzę o kulturze regionu wzbogacają tematyczne wystawy etnograficzne oraz bardzo liczne ekspozycje wnętrz, obejmujące ponad 58 pomieszczeń.

Zwiedzanie wspaniale zapowiadającego się skansenu rozpoczynamy od zagrody z Gołkowic z końca XVIII wieku, w której wnętrza chałupy urządzono na wzór domu sołtysa z lat 20-tych XX wieku. Za zagrodą stoi spory kościół ewangelicki z 1809 roku z Stadeł.

Kościół ewangelicki z 1809 roku

Stodoła folwarczna z Kamienicy

Kawałek dalej stoi stodoła folwarczna z Kamienicy z XIX wieku oraz spichlerz z Męciny z 1838 roku, a tuż za nim niewielki wiatrak przyzagrodowy typu koźlak z Biczyc Górnych z początku XX wieku oraz kapliczka przydrożna z Gołkowic Górnych z XIX wieku. Mijamy mini staw i docieramy pod kościół katolicki z Łososiny Dolnej z 1739 roku.

Kościół katolicki z Łososiny Dolnej z 1739 roku

Wnętrze kościoła z Łososiny Dolnej

Wnętrze kościoła prezentuje barokowe ołtarze z XVIII i XIX wieku. Przed kościołem usadowiła się chałupa z Rogów sprzed 1870 roku, prezentująca warsztat szewski. Kilka kroków dalej stoi chałupa wyrobnika z Podegrodzia z XIX wieku, której wnętrze urządzono na przełom XIX i XX wieku.

Skansenowe klimaty

Chałupa z Gostwicy

Na weselu gościem był śp. Karol Wojtyła

Robimy mały time-out i w klimatycznym barze kupujemy chleb ze smalcem i ogóreczkiem. Pycha! Pokaźna zagroda w tym chałupa kmiecia z Gostwicy z 1850 roku jest kolejnym odwiedzonym obiektem.

Wnętrze chałupy urządzono na przełom XIX i XX wieku. Na terenie zagrody stoi chlewik z Gostwicy z XIXw., stajnia i wozownia z Mokrej Wsi z 2-giej połowy XIX wieku.

Opuszczamy zagrodę i mijamy przydrożny drewniany krzyż z kapliczką z Kamionki Wielkiej z XIX wieku, na przeciw którego stoi stodoła wolnostojąca z Zarzecza, również z XIX wieku. Docieramy do przyjemnej zagrody z Obidzy w skład której wchodzi spichlerz z Kiczni z 1791r., chałupa z Obidzy z 1890r., owczarnia z Zagórzyna z XIXw., a także stodoła z Obidzy z 1850 roku.

Spichlerz z Kiczni, chałupa z Obidzy

Owczarnia z Zagórzyna

Idąc dalej docieramy do chałupa gazdy z Królowej Górnej z połowy XIX wieku, przed którą znajduje się ziołowo - kwiatowy ogródek. Za chałupą stoi budynek gospodarczy z Królowej Górnej z XIXw.

Chałupa gazdy z Królowej Górnej

Ogródek chałupy z Królowej Górnej

W najbliższej okolicy, na terenie karpackich cyganów w typowej cygańskiej wiosce prezentowane są obiekty, m.in. budynki z Maszkowic z 1961 i 1962 roku oraz kuźnia z Czarnej Góry z lat 50-tych XX wieku, będąca rekonstrukcją niezachowanego obiektu.

Opuszczamy wyjątkowo biedny teren i docieramy do zagrody z Łosia koło Gorlic. Zagroda prezentuje chałupa maziarska z Łosia z 1-szej połowy XIX wieku (naszym zdaniem jedna z najładniejszych) oraz budynek gospodarczy, również z Łosia k/Gorlic.

Chałupa maziarska z Łosia Gor

Wnętrze z lat 20tych, chałupa maziarska

Na przeciw zagrody stoi wiejska ludowa szkoła z Nowego Rybia z 1926 roku. Jest typowym obiektem oświaty wiejskiej ubiegłego wieku z jedną klasą, łazienką, salonikiem nauczyciela oraz kuchnią.

Wiejska szkoła z Nowego Rybia

Szkoła ludowa z 1926 roku

W pobliżu szkoły stoi chałupa posła z Zagórzyna. Zbudowana w 1884 roku chałupa prezentuje wnętrza z lat 20-tych XX wieku. Obok chałupy mieści się stodoła z Kamienicy z XIX wieku. Za i przed chałupą Wincentego Myjaka stoją dwa spichlerze, z Kiczni 1870r. i Zagórzyna 1880r.

Chałupa posła Myjaka z 1922 roku

Ogródek chałupy posła z Zagórzyna

Idąc dalej mijamy biedniacką kurną chałupę z Łabowej z XIXw. oraz chałupa rolnika z Wierchomli Wielkiej z 1899r roku wraz z przyległym budynkiem gospodarczym.

Chałupa rolnika z Wierchomli Wlk z 1899r

Na naszej drodze staje również plebania ze Szlachtowej z Szlachtowej z XIXw. a także cerkiew greckokatolicka z Czarnego z XVIII wieku, bogata w polichromie oraz ikonostas z 1801 roku.

Cerkiew greckokatolicka z Czarnego

Wnętrze cerkwi z Czarnego

Odwiedzamy również dwór szlachecki z Rdzawy zbudowany na początku XVII wieku, którego wnętrza prezentują unikalne polichromie ścienne z XVIIw. oraz piękne salony. Na tyłach dworu mieści się romantyczny ogród kwiatowy.

Dwór szlachecki z Rdzawy

Dwór szlachecki, elegancja

Dworzanka Agata ;-)

Kilkanaście kroków dalej zwiedzamy biedniacką chałupa z Lipnicy Wielkiej z XIXw. wraz z ogrodem lokalnej znachorki oraz stodołę z Wojnarowej, XIXw.

Chałupa z Lipnicy Wielkiej

Naprzeciw stodoły stoi chałupa zamożnego handlarza wołami z Mszalnicy z 1834 roku. Zwiedzanie skansenu kończymy z wizytą w dymnej chałupa z Niecwi z 1840 roku.

Chałupa z Niecwi

Po dłuższej chwili odpoczynku ruszamy w kierunku centrum Nowego Sącza na ostatni tegoż dnia spacer po rynku, połączony z obiadokolacją i całkiem dobrymi lodami.

Starówka w Nowym Sączu

W godzinach wieczornych obieramy kurs w stronę home sweet home ;-) Do następnego!

Atrakcje Beskid Sądecki - co warto zobaczyć w pobliżu?

Mogielica - maszerujemy na najwyższy szczyt Beskidu Wyspowego (34 kilometry)
Ćwilin - drugi najwyższy szczyt w Beskidzie Wyspowym (35 kilometrów)
Ciekawe atrakcje Małopolski - baszta w Czchowie i jezioro Rożnowskie (38 kilometrów)
Gorce jesienną porą i widok na Tatry (43 kilometry)
Małopolskie inspiracje - zamek w Dębnie i Nowym Wiśniczu (50 kilometrów)

Ceny

Obiad : 16zł

Bilety i opłaty

Zamek Tropsztyn : 5zł
Skansen Szymbark : 8zł
Skansen Nowy Sącz : 14zł

Podsumowanie

Jeśli szukacie pomysłu na jednodniowy trip, zachęcamy Was bardzo do odwiedzin zabytkowego Nowego Sącza i jego okolic. Piękna okolica u stóp Beskidów Zachodnich oraz liczne turystyczne atrakcje na pewno pozostawią wiele przyjemnych wspomnień wizualno - kulinarnych.

Odsłony : 158,761 osób.

Zerknij na mapę gdzie to jest

Start podróży Odwiedzone miejsce